สำนวนชุบมือเปิบนี้ หมายถึง การกระทำที่เป็นการฉกฉวยโอกาส หยิบ ยึดเอา กอบโกยผลประโยชน์จากสิ่งที่คนอื่นได้ทำไว้ โดยที่ตัวเองไม่ได้ลงทุนลงแรงแต่อย่างใด ซึ่งเป็นการกระทำที่แย่มาก รับไม่ได้ใช้ในการกล่าวถึงคนที่มีนิสัยชอบแย่ง หรือกอบโกยผลประโยชน์จากสิ่งที่ตัวเองไม่ได้ทำไว้ ซึ่งเป็นการกระทำที่น่ารังเกียจ คบไม่ได้ สพนวนนี้มักใช้ในการอธิบายเกี่ยวกับการทำไม่ดี ไม่เป็นที่ยอมรับ และน่าละอายอย่างยิ่ง ดังนั้นใครที่โดนกล่าวหาว่าชุบมือเปิปนั้นถ้าเป็นความจริงก็แสดงว่าเป็นคนไม่ดีนั่นเอง
ที่มาของสำนวนชุบมือเปิปคืออะไร คำว่า เปิบ มีความหมายว่า ใช้ปลายนิ้วหยิบข้าวเข้าปากตนเอง ก่อนเปิบข้าว ต้องเอามือชุบน้ำให้เปียก เป็นการทำให้มือสะอาดก่อนหยิบข้าว และเพื่อไม่ให้ข้าวติดมือเวลาเปิบข้าวเข้าปากด้วย
คนที่พอมาถึงก็ลงนั่งชุบมือเปิบข้าวกิน โดยไม่ยอมมีส่วนในการหาอาหาร ประกอบอาหาร หรือตั้งสำรับอาหาร เป็นคนที่เอาเปรียบคนอื่น
สำนวน ชุบมือเปิบ ใช้ตำหนิคนที่ฉวยโอกาสเอาประโยชน์หรือผลสำเร็จที่คนอื่นทำไว้มาเป็นของตน หรือขอมีส่วนร่วมในผลสำเร็จนั้นโดยที่ตนไม่ได้ช่วยลงแรงด้วย เช่น โครงการนี้ที่จริงเราก็ช่วยกันคิด อยู่ ๆ เขาก็ชุบมือเปิบเอาไปเสนอหัวหน้าว่าเป็นความคิดของเขา. รายงานชิ้นนี้เรา ๒ คนช่วยกันทำ พอทำเสร็จเขาก็จะมาขอลงชื่อว่าได้ร่วมทำงานด้วย อย่างนี้เรียกว่า ชุบมือเปิบ.
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน”ชุบมือเปิป”ในประโยค
1. ผมตั้งใจกับงานนี้มาก ลงมือทำเองทุกอย่างแต่สุดท้าย แต่สุดท้ายเขาก็มาชุบมือเปิบ เอาไปเป็นผลงานของตัวเองหน้าตาเฉย2. โครงการนี้ที่จริงเราก็ช่วยกันคิด อยู่ ๆ เขาก็ชุบมือเปิบเอาไปเสนอหัวหน้าว่าเป็นความคิดของเขา.
3. รายงานชิ้นนี้เรา ๒ คนช่วยกันทำ พอทำเสร็จเขาก็จะมาขอลงชื่อว่าได้ร่วมทำงานด้วย อย่างนี้เรียกว่า ชุบมือเปิบ.
4. จริงๆ แล้วผู้จัดการคนนี้ก็ไม่ได้เก่งอย่างที่ใครๆคิด เขาได้ตำแหน่งนี้มาเพราะไปชุบมือเปิบแย่งผลงานจากคนอื่น
5. หลังจากวางลอบดักปลาเสร็จแล้ว เขาก็กลับบ้าน และหวังว่าตอนเช้าจะมากู้ลอบ คงจะมีปลาเข้ามาติดบ้าง ให้เป็นอาหารหรือไว้ขาย ได้ แต่ปรากฏว่ามีบางคน มา ชุบมือเปิบ แอบมาขโมย ปลาไปจนหมด
6. สิ่งใดก็ตามที่เป็นเงินเป็นทอง หรือมีผลประโยชน์เข้ามาเกี่ยวข้อง ก็ย่อมจะต้องมีคนเข้ามา ชุบมือเปิบ แสวงหาผลประโยชน์ด้วยเช่น กัน จึงต้องระวังหาทางป้องกันให้ดี
7. การมีที่ดินอยู่ในที่ห่างไกล บางคนปลูกต้นไม้ ทั้งไม้ผล ไม้ดอก สารพัด แต่ก็ไม่มีเหลือ เพราะมีพวก ชุบมือเปิบ มาแอบขโมยเป็น ประจำ บางคนจึงไม่ปลูกอะไรเลย นอกจากต้นหญ้า หรือไม่ก็ปล่อยให้โล่ง หากมีที่ดิน ซื้อที่ดิน สิ่งที่จะต้องทำ ก็คือ ต้องล้อมรั้วกั้น อาณาเขต
8. ฉันตั้งใจกับงานนี้มาก ลงมือทำเองทุกอย่างแต่สุดท้าย แต่สุดท้ายเขาก็มาชุบมือเปิบ.
9. ชูวิทย์โพสต์เฟซบุ๊กตั้งข้อสงสัยใครชุบมือเปิบค่าเช่าพื้นที่ติดตั้ง"ป้ายโฆษณา LED" บนป้อมตำรวจตามแยกต่างๆในกทม.
10. ในสมัยก่อนนานมาแล้วเวลากินข้าวจะใช้มือ ไม่ได้ใช้ช้อนแบบในปัจจุบัน คือใช้นิ้วมือทั้ง 5 นิ้ว ขยุ้มข้าวให้เป็นคำแล้วนำมาใส่ปาก ชาวบ้านเรียกว่า เปิบข้าว และก่อนเปิบข้าวนั้นจะต้องเอามือไปจุ่มหรือชุบมือในน้ำให้เปียกก่อน เพื่อที่ว่าข้าวที่จะกินนั้นจะได้ไม่ติดมือมา ก่อนกินข้าวจะต้องชุบมือ
11. เด็กชายแม้ว ทำงานแทบตาย เพื่อนในกลุ่มไม่มีใครมาช่วยเลย แต่พอเวลาส่งงานให้คุณครูแล้วคะแนนมันกลับได้ดีกว่าเด็กชายบีเสียอีก ชุบมือเปิบจริงๆ
อ้างอิง พจนานุกรม