การ "กรวดน้ำคว่ำขัน" เป็นสำนวนไทย หมายถึง การตัดขาดความสัมพันธ์ ไม่ขอเกี่ยวข้องด้วย ไม่คบค้าสมาคมกันอีกต่อไป อย่าได้มาเจอกันอีก ไม่ใช่พิธีกรรมใด ๆแต่เป็นเพียงสำนวนที่แสดงถึงการตัดขาดความสัมพันธ์ ไม่ขอร่วมสังฆกรรมกันอีกเลยในชาตินี้นั่นเอง
ส่วนการกระทำนั้น โดยปกติการกรวดน้ำจะเทน้ำจากขัน ในสมัยโบราณจะใช้ขันในการตักน้ำเป็นหลัก การกรวดน้ำ นั้นหมายถึงการ ก. แผ่ส่วนบุญด้วยวิธีหลั่งนํ้า. (ถ้าใส่ขัน) การกรวดน้ำจนน้ำหมด ซึ่งขันจะอยู่ในลักษณะแค่ตะแคงโดยเอาก้นขันตั้งฉากกับพื้นโลกเท่านั้น เทเพียงเท่านั้นก็พอแล้ว ไม่ต้องถึงกับคว่ำขันเอาปากขันทิ่มลงดิน เขาจึงใช้กริยาการคว่ำขันเป็นการประชด เหมือนการตัดขาดขนาดน้ำก็จะไม่ให้เหลือสักหยดติดขัน หรือตัดบัวไม่ให้เหลือใยก็ได้
- กรวดน้ำ หมายถึง ก. แผ่ส่วนบุญด้วยวิธีหลั่งนํ้า.
- คว่ำ หมายถึง ก. กิริยาที่เอาด้านหน้าลง เช่น นอนคว่ำ, กิริยาที่เอาด้านบนลงล่าง เช่น คว่ำชาม, ตรงข้ามกับ หงาย
- ขัน หมายถึง น. ภาชนะสำหรับตักหรือใส่นํ้า มีหลายชนิด.
การกรวดน้ำ มีวิธีทำดังนี้ เตรียมภาชนะสำหรับกรวดใส่น้ำสะอาดไว้ เมื่อพระรูปแรกเริ่มอนุโมทนาด้วยบทว่า“ยถา...” ก็เริ่มกรวดน้ำ โดยมือขวาจับภาชนะสำหรับการกรวด มือซ้ายประคองรินน้ำใส่ภาชนะที่รองรับ พร้อมทั้งตั้งใจนึกอุทิศส่วนบุญกุศลไปให้แก่ผู้ล่วงลับไปแล้ว รินไปกระทั่งพระรูปแรกว่าจบ เมื่อรูปที่สองรับว่า “สัพพี...”ให้เทน้ำให้หมด แล้วประนมมือรับพรพระต่อไปทั้งนี้มีคำพูดเล่น ๆ ว่า “ยถา ให้ผี สัพพี ให้คน”หมายความว่า ตอนที่พระท่านว่า ยถา เป็นการให้กุศลแก่คนตาย ตอนที่ว่า สัพพี เป็นการให้กุศลแก่คนเป็นส่วนคำว่า “คว่ำขัน” ถือเป็นกิริยา ทำให้จบให้สิ้นให้ความสัมพันธ์ขาดกันไปเหมือนสายน้ำ (อาศัยอาการเทให้หมด ให้มันหมดสิ้นกันไป) คล้ายคลึง แต่แตกต่างในขณะที่สำนวน “คว่ำบาตร” ความหมายทางโลกหมายถึง การยุติการติดต่อกันในมิติใดมิติหนึ่ง ส่วนใหญ่การคว่ำบาตรจะใช้ในทางการค้า มักใช้ในระดับการค้า“ระหว่างประเทศ โดยกลไกการคว่ำบาตรอาจจะมีทั้งการไม่ยอมขายสินค้าหรือบริการให้ประเทศคู่ค้าหรือไม่ซื้อสินค้าหรือบริการจากประเทศคู่ค้า
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน กรวดน้ำคว่ำขัน
- “คนแบบนี้เธออย่าไปอาลัยอาวรณ์ กรวดน้ำคว่ำขันไปเลย ดีแล้วที่เรารู้ความจริงเสียตั้งแต่ตอนนี้”
- “ฉันตัดขาด กรวดน้ำคว่ำขันกับเขาไปแล้ว ขออย่าได้เจอกันอีกเลย คบเป็นเพื่อนกันมาตั้งนานไว้ใจทุกอย่าง แต่สุดท้ายก็ทำลายเพื่อนได้ลง”
- แม้นทำบุญกี่ครั้งขอตั้งจิต ขออุทิศกุศลนั้นมิหวั่นไหว ขอกรวดน้ำ..คว่ำขันจบกันไป ให้ห่างไกลสุดหล้าอย่าได้เจอ. คนไร้ค่า: ด้วยต้องการสิ้นเวรกรรมเพียงเท่านี้ ขอลาทีพ่อแก้วผู้หลอกลวง
- เราคงคุ้นชินกับสำนวนไทยที่ว่า “กรวดน้ำคว่ำขัน” ทากแต่สํานวนไทยนี้ มีหลายคนได้นำมาปฏิบัติ เป็นไปในลักษณะของการตัดขาดจากสายสัมพันธ์
- เผย 'หญิงหน่อย' เคยพบ 'สมศักดิ์' เย้ย แน่จริง ออกจาก พปชร. มาค้าน แต่เมื่อคุณสมศักดิ์ตัดสินใจไปทาง พปชร. ซึ่งอุดมการณ์การเมืองต่างจากเพื่อไทยโดยสิ้นเชิง ก็คงไปด้วยกันไม่ได้ จึงเป็นที่มาของการกรวดน้ำคว่ำขัน
- "ชมพู่" กรวดน้ำคว่ำขันชนะมาร ไม่สนกินน้ำใต้ศอก "ออย" ... เลยขอนัดแฟนคลับ ทำบุญกรวดน้ำคว่ำขันชนะมาร ไม่รู้ว่าอุทิศส่วนกุศลให้กับศัตรูหัวใจด้วยหรือเปล่า
- กลุ่มเสรีเกษตรศาสตร์ จัดกิจกรรม “ทำบุญกรวดน้ำคว่ำขันในวัน(ไม่มี) ประชาธิปไตย” พร้อมอ่านแถลงการณ์ประณามรัฐบาลทหาร จี้คืนประชาธิปไตยให้ปชช.
- พระพม่ากรวดน้ำคว่ำขัน ไม่รับบิณฑบาตผู้นำทหารและคนในครอบครัว.
- กรวดน้ำคว่ำขัน " ขันเงิน ไทเทเนี่ยม" หวังจบปมสาวเพลย์บอย” ข่าวบันเทิงวันนี้ "ขันเงิน ไทเทเนี่ยม"หวังจบปมหลังถูกสาวเพลย์บอย"เฟมัส" ปล่อยแชทหลุดมีอะไรลึกซึ้งกันแล้วทิ้งแบบจริงๆ
- กรวดน้ำคว่ำขัน (ตัดขาดไม่ขอเกี่ยวข้องด้วย) ขอ“กรวดน้ำคว่ำขัน”แต่วันนี้ ตัดเยื่อใยไมตรีที่เคยมั่น ตัดทุกสิ่งที่ต้องเกี่ยวข้องกัน ตัดสัมพันธ์ฉันเพื่อนให้เลือนรา นับนานปีเป็นมิตรได้ชิดใกล้
- กรวดน้ำคว่ำขัน. ร่างบางคุ้นตาที่กำลังเดินผ่านหน้าไป ทำให้มือที่กำลังยกแก้วเครื่องดื่มขึ้นจิบต้องชะงัก ดีใจอย่างบอกไม่ถูกที่สุดท้ายก็เจอแม่สาวตัวแสบอีกครั้ง
- กรวดน้ำคว่ำขัน .. นี่ชั้นทำผิดวิธีมาตลอดเลยเหรอ .. เคยมั๊ยที่เกิดความรู้สึกว่าไม่สามารถจะทนรับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นจากใครบางคนได้ ฉันกำลังรู้สึกอย่างนั้น