ม้าดีดกะโหลก หมายถึงอะไร ? สำนวน สุภาษิตไทยที่กล่าวว่า ม้าดีดกะโหลก หมายถึง (สำ) ก. มีกิริยากระโดกกระเดกลุกลนหรือไม่เรียบร้อย (มักใช้แก่ผู้หญิง). อ้างอิงจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔
สำนวน ม้าดีดกะโหลก ใช้ในการเปรียบเปรยถึงผู้หญิงที่มี กิริยากระโดกกระเดกลุกลนหรือไม่เรียบร้อย ไม่เป็นกุลสตรี.
ที่มาของสำนวน ม้าดีดกะโหลก มาจากการเปรียบเทียบถึงการวางตัวของผู้หญิงที่ดูกระโกกระเดก ลุกลน ไม่เรียบร้อย สำนวนนี้เดิมมาจากคำว่า ” ม้าดีดโขก ” ซึ่งเป็นลักษณะอาการของม้าเวลามันพยศ มันจะดีดโขก โขยกหน้าโขยกหลัง คำว่าโขกและโขยก แผลงเป็นโขลกและกะโหลกตามลำดับ ทำให้เกิดเป็นสำนวน ” ม้าดีดกะโหลก ” ซึ่งเป็นการเปรียบเปรยอาการของม้าพยศกับกิริยาท่าทาของผู้หญิงที่ทำตัวไม่เรียบร้อย กระโดดกระเดกไปมา.
ม้า หมายถึง (๑) น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิด Equus caballus (Linn.) ในวงศ์ Equidae มีกีบเดี่ยว รูปร่างสูงใหญ่ ขายาว หางเป็นพู่ มีขนแผงคอยาววิ่งได้เร็ว ใช้เป็นพาหนะขับขี่และเทียมรถ
ดีด หมายถึง (๑) ก. สะบัดนิ้วออกไปโดยแรงเพื่อให้สิ่งใดสิ่งหนึ่งหลุดจากที่หรือเคลื่อนออกไป เช่น ดีดลูกหิน ดีดแมลงออกจากเสื้อ
กะโหลก หมายถึง (๑) [-โหฺลก] น. กระดูกที่หุ้มมันสมอง, ส่วนแข็งที่หุ้มเนื้อมะพร้าวหรือตาลเป็นต้น เรียกว่า กะโหลกมะพร้าว กะโหลกตาล, ภาชนะที่ทำด้วยกะโหลกมะพร้าวโดยตัดทางตาออกพอเป็นช่องกว้างเพื่อใช้ตักนํ้า
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ม้าดีดกะโหลก ในประโยค
1. คนโบราณติเตียนผู้หญิงที่ไม่เรียบร้อยซุ่มซ่ามไม่สำรวมชอบกระโดดโลดเต้นอยู่เป็นประจำ ว่าทำตัวเหมือน “ ม้าดีดกะโหลก ” คือ ทำตัวไม่ค่อยสุภาพเรียบร้อย
2. หากพูดถึงผู้หญิงที่มีพฤติกรรมเหมือน ม้าดีดกะโหลก ก็คงต้องยกให้แม่หญิงการะเกดในเรื่องบุพเพสันนิวาส เป็นผู้หญิงที่ไม่มีความเรียบร้อย กิริยามารยาทไม่งดงาม แต่ก็มีเสน่ห์ทำเอาชาวบ้านชาวช่องติดกันงอมแงมทั้งประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้าน
3. ผู้ชายแต่ละคนชอบผู้หญิงที่มีลักษณะต่างกันไป บางคนจะชอบผู้หญิงที่ลุยๆ ห้าวๆ กิริยามารยาทอาจจะไม่เรียบร้อย เป็นประเภท ม้าดีดกะโหลก เหมือนแม่หญิงการะเกด แต่บางคนก็ชอบผู้หญิงเรียบร้อย กิริยามารยาทงดงามเหมือนแม่หญิงจันทร์วาด ทั้งสองแบบก็มีข้อดีข้อเสียต่างกัน ผู้หญิงลุยๆ แรงๆ เวลามีปัญหากัน ก็มักจะรุ่นแรงกว่าคนนิสัยเรียบร้อย
4. แม้แม่จะฝึกกิริยามารยาทเธอมากเพียงไร เธอก็ยังเป็นม้าดีดกะโหลกอยู่เช่นเดิม. คำอธิบาย : ผู้หญิงที่มีกิริยากระโดกกระเดก ลุกลน หรือไม่เรียบร้อย.
5. แม่กลุ้มใจจริงๆ ลูกสาวคนนี้ชอบทำตัวเป็นม้าดีดกะโหลก ทำอะไรลุกลนไม่มีความเป็นผู้หญิงเอาซะเลย แล้วแบบนี้จะมีผู้ชายคนไหนมาสู่ขอ
6. เมื่อก่อนแม่ชอบว่าฉันบ่อยๆ ว่าทำตัวเป็นม้าดีดกะโหลกไม่เรียบร้อย แม่เลยส่งให้ไปอยู่โรงเรียนประจำฝึกความเป็นกุลสตรี จนตอนนี้ญาติๆ ต่างก็แปลกใจทำไมฉันถึงเปลี่ยนไปได้.
7. ม้าดีดกะโหลก คำนี้เป็นสำนวน มีความหมายว่า มีกิริยากระโดกกระเดก โฉ่งฉ่าง ซึ่งมักจะใช้เรียกผู้หญิงทีมีกิริยาเช่นนั้น เช่น แม่คนนี้กิริยามารยาทยังกับม้าดีดกะโหลก.
8. "ม้าดีดกะโหลก"เป็นอีกหนึ่งท่า ศิลปะแม่ไม้มวยไทย ที่ทั่วโลกชื่นชอบ โดยเฉพาะ ยอดมวยแห่งสยาม อย่าง "แสนชัย พี.เค.มวยไทยแสนชัยยิม" ที่ชอบใช้ท่านี้ ...
9. ยัยม้าดีดกะโหลกที่เหมือนมีเครื่องดื่มชูกำลังไหลเวียนในกระแสเลือดนี้ ชอบมายึดเตียงในห้องผมบ้าง มาเกาะแกะถึงเนื้อถึงตัวบ้าง มาเซ้าซี้วุ่นวายน่ารำคาญไม่รู้จักเหนื่อยบ้าง .
10. คำว่า ม้า ในสำนวนไทยเราจะนึกถึงสำนวนว่า ม้าดีดกะโหลกกันใช่มั้ยคะ ในกริยาวลีคำนี้ว่า Horse around มีความหมายว่าทำสิ่งไร้สาระ / ทำเสียงดัง ..
11. ยัยม้าดีดกะโหลกที่เรียกได้ว่าอยู่ห่างความเป็นกุลสตรีเป็นอย่างมาก และกลัวแมลงสาบ แต่จำใจต้องมาเป็นนักเรียนในโรงเรียนเจ้าหญิงเพื่อสืบหาเบาะแสของแม่ที่หายไป ..
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม : สำนักงานราชบัณฑิตยสภา