สำนวน ถอนหงอก ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การที่คนมีอายุน้อยกว่า ต่อว่า หรือตำหนิติเตียนผู้ที่มีอายุมากกว่า เพราะว่าผู้ใหญ่วางตัวไม่เหมาะสม หรือหมดความนับถือหรือยำเกรง การที่เด็กไม่ให้ความเคารพ ไม่นับถือผู้ใหญ่ พูดว่าผู้ใหญ่ต่อหน้าอย่างไม่เกรงใจ
ที่มาของสำนวน ถอนหงอก เปรียบเทียบถึงการใช้ให้เด็กถอนหงอก ด้วยการปล่อยให้เด็กนั้นเล่นหัว หาผมหงอก หรือจับหัวของผู้ใหญ่ หรือคนแก่ ซึ่งคนไทยถือว่าเป็นของสูง ไม่สมควรที่จะข้ามหัว ข้ามหางของผู้หลักผู้ใหญ่ ซึ่งคนทั่วปมองดูเหมือนเด็กไม่ได้เคารพความอาวุโสนั่นเอง
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ถอนหงอก ในประโยค
1. คุณเป็นผู้ใหญ่แล้วนะ จะทำอะไรหัดคิดเสียบ้าง ไม่ใช่พูดจากลับกลอกไม่น่าเชื่อถืออยู่แบบนี้ ระวังเด็กจะถอนหงอกเอา2. คุณป้าแซงคิวไม่ต่อแถวชำระเงินค้าสินค้าในซุปเปอร์มาเก็ต สรุปเด็กสาววัยรุ่นทนไม่ไหว ถอนหงอกคุณป้าเรียกมาอบรมมารยาท
3. คุณเป็นผู้ใหญ่แล้วนะ จะทำอะไรหัดคิดเสียบ้าง ไม่ใช้พูดจากลับกลอกไม่น่าเชื่อถืออยู่แบบนี้ ระวังเด็กจะถอนหงอกเอา
4. สำนวนนี้มักจะใช้พูดถึงพฤติกรรมไม่ดีของคนอ่อนวัยกว่า ที่ประพฤติปฏิบัติตัวกับผู้สูงวัยกว่าตนเอง โดยไม่เคารพ ไม่ให้เกียรติ ถอนหงอก มองข้ามหัวคนแก่
5. คนรุ่นใหม่ บางคนถือว่าตัวเอง เก่งกว่า รวยกว่า คนที่อายุมากกว่าตน จึง ถอนหงอก ไม่เคารพ ไม่ให้ความสำคัญ ไม่ให้เกียรติคนที่มีอายุมากกว่าตนเอง คนแบบนี้ สังคมไทยจะไม่ชอบ มักจะเป็นที่ติฉินนินทาในด้านไม่ดี
6. คนที่มีอายุมากขึ้น คนสูงวัย หลายคนมีพฤติกรรมเหมือนย้อนไปเป็นเด็กอีกครั้ง ทำตัวเหมือนเด็กน้อย เอาแต่ใจ คนรอบข้างที่มีอายุน้อยกว่า ก็ไม่เคารพ ถอนหงอก ไม่ให้เกียรติ เพราะทำตัวไม่ดี ไม่สมกับการเป็นผู้ใหญ่ที่ควรทำตัวให้น่าเคารพนับถือ
7. ไม่ว่าอย่างไร เราไม่ควรถอนหงอก. ถอนผมหงอกหนึ่งเส้น ไม่ได้ทำให้ผมบริเวณข้าง ๆ หงอกด้วย แต่จะทำให้รากผมเสียหายจนไม่มีแม้ผมหงอกงอกขึ้นใหม่ .
8. จน “เด็กรักชาติ” ทนไม่ไหว ต้องหยุดเรียนมาเปิดมหกรรม “ถอนหงอกผู้ใหญ่” ด้วยการแฉโพยการทำชั่วต่อชาติ อีกทั้งแสดงพลังมาแล้วหลายครา ชุมนุมขับไล่
9. เดี๋ยวเด็กจะถอนหงอกเอา!! วงการบันเทิงอ่ะเนอะ.. ด้วยรัก อิพิม เพื่อนใจเริง”. และแม้ว่าโพสต์ดังกล่าวของเจ๊มอยจะเพียงข้อความสั้นๆ และไม่ ...
10. ดอนเป็นเด็กเบื่อมากที่ถูกใช้ให้ถอนผมหงอก ตอนนี้ก็เบื่อยังมีพี่ๆที่ชอบใช้อีก แต่ทำไมผู้ใหญ่ถึงชอบพูดว่าเดี๋ยวเด็กก็มาถอนหงอกเอาหรอก .
11. ผู้สื่อข่าวได้รับแจ้งว่ามีหญิงคนหนึ่งซึ่งมีอาการทางสมอง ออกตระเวนปั่นจักรยานไปตามหมู่บ้านเพื่อรับจ้างบริการ ถอนหงอก แบบดิลิเวอรี่
12. "ราเมศ" ถอนหงอก "พนัส" ซัด "แก่มะพร้าว เฒ่ามะละกอ" หลังพาดพิง "ชวน" เรื่องการเปิดสภา แนะกลับไปเริ่มต้นศึกษารัฐธรรมนูญใหม่เสียบ้าง.
13. “อย่ามัวแต่นั่งอยู่กับบ้านให้เด็กมันถอนหงอกอยู่เลย”... เป็นเสียงตะโกนร้องบอกของท่านผู้เฒ่า ที่ชาวบ้านเรียกท่านว่า มัคนายก หรือ มักกะทายก
14. แม่คงอกแตก แค่ให้พ่อของแม่นั่นมาถอนหงอกถึงบ้านก็เจ็บใจจะแย่ยิ่ง ต้องมาอยู่ร่วมบ้านกัน โอ๊ย ขวางหูขวางตาชะมัด อย่าทําแบบนี้อีกนะลูก เรียนให้จบก่อน ..
15. นี่ลูก ทำไมถึงเป็นเด็กไม่มีสัมมาคาราวะเลย ไปพูดจาถอนหงอกผู้ใหญ่แบบนั้นได้อย่างไร
16. นี่คุณ เรื่องนี้ให้เด็ก ๆ เขาทำกันเองเถอะ เราไปวุ่นวายเดี๋ยวงานเขาเสียหาย จะโดนเด็กมันถอนหงอกเอา
17. นี่เจ้าทศ แกไปพูดถอนหงอกผู้จัดการแบบนั้น เดี๋ยวก็ซวยหรอก
18. ยายเอมจะถอนหงอกยายเหรอลูก
19. ฉันมันแก่จนเด็กถอนหงอกได้แล้วนะ