สำนวน ไก่บินไม่ตกดิน นั้นใช้ในการเปรียบเปรยถึง บริเวณที่มีบ้านเรือนตั้งอยู่อย่างหนาแน่น มากจนแทบจะไม่มีที่ว่าง จนทำให้ไก่บินนั้นไม่ต้องสัมผัสพื้นดีน โดยโดยโฉบไปบ้านนั้นที บ้านนี้ทีโดยที่ไม่ต้องลงเดินบนพื้นดินเลย
ที่มาของสำนวน ไก่บินไม่ตกดิน เราทราบกันดีว่าไก่นั้นสามารถบินได้ในระยะสั้นเท่านั้น อย่างมากไม่เกิน 5 เมตร เนื่องจากว่าพวกมันมีน้ำหนักตัวมาก ทำให้ไม่สามารถบินได้ไกลหรือนาน ยกเว้นพวกไก่ป่าที่บินได้ไกลหลายสิบเมตร แต่ก็ยังถือว่าน้อยเมื่อเปรียบเทียบกับนก ซึ่งเป็นสัตว์ในตระกูลเดียวกัน ดังนั้นจึงได้มีการนำมาเปรียบเทียบให้เห็นภาพว่า บ้านเรือนนั้นมีความหนาแน่นขนาดที่ไก่นั้นบินได้ โดยไม่ตกพื้นดินเลย
- ไก่ หมายถึง ) น. ชื่อสัตว์ปีกจำพวกนก มีหลายวงศ์ บินได้ในระยะสั้น หากินตามพื้นดิน ตกไข่ก่อนแล้วจึงฟักออกเป็นตัว ตัวผู้หงอนใหญ่และเดือยยาว ตัวเมียหงอนเล็กไม่มีเดือย เช่น ไก่ป่า ไก่ต๊อก ไก่ฟ้า
- บิน หมายถึง ก. ไปในอากาศด้วยกำลังปีกหรือเครื่องยนต์เป็นต้น เช่น นกบิน เครื่องบินบิน, โดยปริยายหมายถึง การไปโดยลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น จานบิน
- ไม่ หมายถึง ว. มิ, คำปฏิเสธความหมายของคำที่อยู่ถัดไป เช่น ไม่กิน ไม่ดี, ถ้าอยู่ท้ายคำ ต้องมีคำ หา อยู่หน้า เช่น หากินไม่.
- ตก หมายถึง ก. พลัดลง, หล่นลง, เช่น ตกบันได ตกต้นไม้
- ดิน หมายถึง น. ชื่อธาตุ ๑ ในธาตุ ๔ คือ ดิน นํ้า ไฟ ลม, วัตถุธาตุของพื้นโลกที่ใช้สำหรับปลูกพืชผลหรือปั้นสิ่งต่าง ๆ เป็นต้น
ตัวอย่างการใช้งานสำนวน ไก่บินไม่ตกดิน ในประโยค
- เขาเติบโตมาในถิ่นทุรกันดาร เป็นชุมชนที่อยู่กันอย่างหนาแน่น แออัดชนิดที่ว่าไก่บินไม่ตกดิน
- ปัจจุบันการจะหาที่ดินว่างในกรุงเทพนั้นเป็นไปได้ยาก ยิ่งอยู่ในแหล่งใจกลางเมืองยิ่งแออัด พราะการสร้างบ้านเรือนชิดติดกันจนไก่บินไม่ตกดิน
- ความรู้จากสารคดี เรื่องโยเดียที่คิด (ไม่) ถึง ทีวีไทยพีบีเอส พระเจ้าอุทุมพร ... 200 ปี มีเมืองพาราณสีสมบูรณ์เป็นเมืองใหญ่ “ข้าวเหลือเกลืออิ่ม ไก่บินไม่ตกดิน”.
- ไก่บินไม่ตกดิน : (สำ) น. บริเวณที่มีอาคารบ้านเรือ
- “คนที่นี่ชัดเจนในทุกความเป็นอยู่” ป้าแอ๊ดเล่าเบายามเราเดินกลับมาอ้อยอิ่งที่ตั่งไม้หน้าบ้าน ... โมงยามนั้นกลุ่มบ้าน “ไก่บินไม่ตกดิน” ยิ่งดูอบอุ่นด้วยความรู้สึกของคำว่า “สายสัมพันธ์” ...
- "ไก่บินไม่ตกดิน" ถิ่นหนาแน่น. ไม่มีแดน แผ่นดินว่าง
- "พื้นที่ซึ่งมีประชากรอาศัยอยู่อย่างหนาแน่นจน"ไก่บินไม่ตกดิน"และจำนวนประชากรในพื้นที่เมืองมีมากจนเกินขีดความ ... เป็นบริเวณที่มีอาคารบ้านเรือนหนาแน่นในเขตปกครองแบบใดแบบหนึ่ง
- ทุกวันนี้ออกจากบ้านมาทำงานตอนเช้า ไม่ว่าเพื่อนๆจะเป็นคนที่ขึ้นรถเมล์, BTS, MRT (ขนส่งมวลชน) เกาะคนอยู่หนาแน่นสุดในโลก – ซีเอ็นเอ็น รายงานสถานการณ์เกาะเล็ก ๆ มีเสน่ห์ชวนหลงใหลห่างจากแผ่นดิใหญ่ของโคลัมเบีย มีบ้านเรือนปลูกสร้างแน่นเกาะ จน "ไก่บินไม่ตกดิน" เลย
- การใช้ประโยชน์ที่ดิน ปัจจุบันประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางด้านการเกษตร ปลูกพืชไร่ ไม้ผล จึงปลูกบ้านในพื้นที่ แต่จะมีบ้านเรือนหนาแน่นมากบริเวณใกล้โรงเรียน และวัด จน "ไก่บินไม่ตกดิน"
- สันทราย ย่านนี้ถือว่าเป็นย่านที่เจริญมากกว่าย่านอื่นในละแวกเดียวกัน อีกทั้งมีบ้านเรือนหนาแน่น จน "ไก่บินไม่ตกดิน". ที่น่าศึกษา คือ เหตุใดจึงเรียกว่า “บ้านบ่อหิน”. ชาวบ้านบ่อหิน .