สำนวน บ้านแตกสาแหรกขาด ใช้ในการเปรียบเปรยถึง การที่ต้องกระจัดกระจายพลัดพรากกันเพราะเกิดเหตุการณ์ที่ร้ายแรงขึ้นในครอบครัวหรือในบ้านเมือง เช่น เกิดกบฏรบราฆ่าฟันกัน หรือเกิดสงครามข้าศึกโจมตีบ้านเมืองแหลกยับเยินราษฎรหนีกระจัดกระจาย เหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นภายในครอบครัว ซึ่งร้ายแรงจนทำให้ครอบครัวต้องกระจัดกระจายพลัดพลากจากกันไปคนละทิศละทาง
บ้าน หมายถึง (๑) น. ที่อยู่ เช่น เลขบ้าน เจ้าบ้าน, สิ่งปลูกสร้างสำหรับเป็นที่อยู่อาศัย เช่น บ้านพักตากอากาศ บ้านเช่า, บริเวณที่เรือนตั้งอยู่ เช่น เขตบ้าน, หมู่บ้าน เช่น ผู้ใหญ่บ้าน, ถิ่นที่มีมนุษย์อยู่ เช่น สร้างเป็นบ้านเป็นเมือง.
แตก หมายถึง (๑) ก. แยกออกจากส่วนรวม เช่น แก้วแตก ชามแตก, ทำให้แยกออกจากส่วนรวม เช่น แตกสามัคคี แตกหมู่คณะ
สาแหรก หมายถึง [-แหฺรก] น. เครื่องใส่ของสำหรับหิ้วหรือหาบเป็นต้น ปรกติทำด้วยหวาย มี ๔ สาย ตอนบนทำเป็นหูสำหรับหิ้วหรือสอดไม้คาน ตอนล่างขัดกันเป็นสี่เหลี่ยมสำหรับวางกระจาดเป็นต้น. (เทียบ ข. สงฺแรก).
ขาด หมายถึง (๑) ก. แยกออกจากกันเพราะถูกดึง ตัด หรือฉีก เป็นต้น เช่น เชือกขาด แขนขาด ผ้าขาด
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน บ้านแตกสาแหรกขาด ในประโยค
1. ครอบครัวนี้เคยมีปัญหาเรื่องแย่งชิงมรดก พี่น้องต่างก็วางแผนเพื่อเอาทรัพย์สมบัติทะเลาะกันจนถึงขนาดบ้านแตกสาแหรกขาดกันทีเดียว
2. นักธุรกิจหนุ่มร้อยล้านกำลังเล่าประวัติของตนเองว่าชีวิตตอนเด็กๆเขามาจากครอบครัวที่บ้านแตกสาแหรกขาดกว่าจะมีทุกวันนี้ได้เขาต้องใช้ความพยายาม ดิ้นรนเป็นอย่างมาก
3. ไม่น่าเชื่อว่าเขาจะเจอเหตุการณ์บ้านแตกสาแหรกขาดกับตัวเองได้.
4. บ้านแตกสาแหรกขาด ความหมายคือ broken family เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครอบครัว หรือในบ้านเมืองอย่างร้ายแรง ถึงทำให้ต้องกระจัดกระจายพลัดพรากกัน.
5. บ้านเมืองไทยภายใต้ราชอาณาจักรอยธยามิใช่ ไม่เคยประสบภาวะบ้านแตกสาแหรกขาดมาก่อน ประวัติศาสตร์ของ เมืองพัทลุงเป็นตัวอย่างอันดี
6. นางดี เล่าอีกว่า ชีวิตยุ้ยน่าสงสาร บ้านแตกสาแหรกขาด ตนสงสารหลานมาก ตอนนี้ทราบข่าวว่าแม่เขาไม่ได้อยู่ที่อ่อนนุชแล้ว เห็นว่าไปบวชชีอยู่ที่ภาคใต้
7. เมื่อก่อนครอบครัวนี้รักกันมากแต่ตอนนี้บ้านแตกสาแหรกขาดแล้ว.
8. ลองทบทวนหน่อยเป็นไร ในอดีตเคยข่มขู่ จับคนบริสุทธิ์ทั้งครอบครัวไปขังห้ามประกันตัว บีบบังคับให้เขารับสารภาพ จนเขาบ้านแตกสาแหรกขาด.
9. เหตุการณ์ซึนามิในตอนนั้นทำให้หลายครอบครัวต้องถึงกับบ้านแตกสาแหรกขาด
10. ถึงเขาจะบ้านแตกสาแหรกขาดสักแค่ไหน เขาก็ไม่เคยเอาเรื่องนั้นมาเป็นปัญหาชีวิตของเขาเลย
11. น้ำตาหญิงโรฮิงยา ปวดร้าวชะตากรรมบ้านแตกสาแหรกขาด บางคนถูกย่ำยีทั้งที่ตั้งครรภ์.
12. "เด็กบ้านแตกสาแหรกขาด" ว่าที่..อาชญากรเด็ก! เป็นเรื่องน่าห่วงไม่น้อย เมื่อครอบครัวไทยเปลี่ยนสภาพจากครอบครัวขยายมาเป็นครอบครัวเดี่ยวกันมากขึ้น ...
13. เป็นที่ทราบกันอยู่แล้วว่า สงครามทำให้บ้านแตกสาแหรกขาด ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมอย่างคณานับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งต่อความอยู่รอดและสันติสุขของเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน
14. มูลค่าทรัพย์สินของไทยและของประชาชนวันนี้จะเป็นเช่นใดในอนาคต พวกเราทราบไหม เขมรเขามีตำนานที่เชื่อกันว่า วันหนึ่งประเทศไทยจะบ้านแตกสาแหรกขาดยิ่งกว่าเขาเสียอีก
15. ให้ลูกศิษย์กว่า 40-50 คน และก็ถูก “เทหนี้” จนถูกฟ้องไล่เบี้ยกว่า 6 ล้านบาท ต้องบ้านแตกสาแหรกขาดถูกฟ้องล้มละลายต้องออกจากงาน
16. กรรมเวรเผาบ้านเผาเมืองมีจริง จะถึงขั้นบ้านแตกสาแหรกขาดแบบซีเรียไหมนี่.
อ้างอิงข้อมูล : พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔