สำนวน ขึ้นต้นไม้สุดยอด ใช้ในการเปรียบเปรยถึงการขึ้นตำแหน่งที่สูงที่สุด ของหน้าที่การงานแล้ว ไม่มีตำแหน่งที่สูงกว่านี้อีกแล้ว ไปต่อไม่ได้อีกแล้ว
ที่มาของสำนวน ” ขึ้นต้นไม้สุดยอด ” ก็คือ การขึ้นต้นไม้ไปถึงจุดที่สูงที่สุดของต้น และ ไม่สามารถที่จะขึ้นต่อไปอีกได้แล้ว ถ้าฝืนที่จะขึ้นไปก็มีแต่จะหักลงมา การปฏิบัติงานย่อมมีตำแหน่งสูงที่สุดในสายงานต่างๆ เริ่มต้นปฏิบัติงานก็เป็นข้าราชการชั้นผู้น้อย ค่อยๆไต่เต้าขึ้นไปเรื่อย ๆ จนถึงระดับสูงที่สุด ชั้นปลัดกระทรวง ก็หมดแล้วใหญ่ที่สุดแล้ว ไม่มีทางก้าวหน้าอีกต่อไปแล้ว ประดุจดังขึ้นต้นไม้สุดยอดแล้วไม่มีที่จะให้ปีนป่ายต่อไปได้อีก
การก้าวหน้าจนถึงขั้นที่สุดของตำแหน่งงานในสายงานของตนนั้นถือว่าเป็นคนที่มีความรู้ความสามารถมาก ถึงจะสามารถก้าวขึ้นไปยังระดับตำแหน่งที่สูงที่สุดของชีวิตของคนทำงาน นั่นเปรียบเสมือนรางวัลของความ อดทนพยายามในการทำงานให้เกิดผลสำเร็จมาหลายสิบปี การที่จะขึ้นยังตำแหน่งที่สูงที่สุดของการทำงานนั้นจำเป็นต้องใช้เวลา และประสบการณ์ในการที่จะเลื่อนลำดับ จะต้องมีผลงาน และทำงานอย่างเข้าใจเนื้องาน ไม่ใช่ว่าทำงานตำแหน่งนี้ ปีสองปีก็ถึงขั้นสูงสุด อันนั้นเกิดขึ้นได้ยากมาก
- ขึ้น หมายถึง (๑) ก. ไปสู่เบื้องบน เบื้องสูง หรือเบื้องหน้า, ไปสู่เบื้องที่ถือว่าตรงข้ามกับลง
- ต้นไม้ หมายถึง น. คำรวมเรียกพืชทั่วไปโดยปรกติมีลำต้นใหญ่ มีกิ่งแยกออกไป เช่น ถนนสายนี้ปลูกต้นไม้ตลอด ๒ ข้างทาง.
- สุด หมายถึง (๑) ก. สิ้น เช่น สุดกระแสความ สุดความ, หมด เช่น รักสุดหัวใจ, จบ เช่น สุดสายรถประจำทาง.
- ยอด หมายถึง (๑) น. ส่วนสูงสุด, ส่วนเหนือสุด, เช่น ยอดปราสาท ยอดเจดีย์ ยอดเขา, ส่วนปลายสุดของพรรณไม้หรือที่แตกใหม่ เช่น ยอดผัก ยอดตำลึง ยอดกระถิน
ตัวอย่างการใช้งาน สำนวน ขึ้นต้นไม้สุดยอด ในประโยค
1. ทำใจเถอะเพื่อน นายมันขึ้นต้นไม้สุดยอดแล้ว ถึงจะเป็นผู้จัดการบริษัทตั้งแต่อายุยังน้อย แต่ไม่สามารถมีตำแหน่งสูงกว่านี้ได้แล้วละ ตำแหน่งใหญ่ๆญาติพี่น้องเจ้าของบริษัทเขาจับจองหมดแล้ว2. การขึ้นต้นไม้สุดยอด หรือก้าวสู่ตำแหน่งสูงสุด จุดสูงสุดในชีวิตแล้ว แต่ละคนจะมีจุดสูงสุดที่ต่างกันไป ตามแต่หน้าที่ ฐานะ การงาน สังคม ฯลฯ แต่สิ่งสำคัญก็คือ อย่าไปยึดติดกับตำแหน่งหรือจุดสูงสุดที่เคยอยู่ โดยเฉพาะคนที่เคยประสบความสำเร็จ แล้วต้องเจอกับ ชีวิตที่พลิกผันตรงกันข้าม กลายเป็นคนที่ล้มเหลวในชีวิต มักจะเป็นทุกข์ เพราะรับสภาพตัวเองไม่ได้
3. เมื่อยามขึ้นต้นไม้สุดปลายยอด แลตลอดรอบข้างอย่างถี่ถ้วน สุดหนทางไปต่อรอทบทวน สิ้นกระบวนปีนป่ายให้รู้กัน เหมือนตำแหน่งหน้าที่ที่ไต่เต้า
4. “ปุ๊กกี้ ปนัดดา” อดีตนางงามดาวนู้ดเอเชีย และมันก็ต่อยอดไปถ่ายของหนังสือ Vogue ของประเทศสิงค์โปร์ ซึ่งผลมันก็ออกมาดีเหมือนเดิม แต่ก็เหมือนเรา ”ขึ้นต้นไม้สุดยอด” แล้วไม่มีที่ให้ไปแล้ว และจะกลับมาทำงานที่เคยทำก่อนที่จะถ่ายนู้ดก็ไม่มี และนู้ดเราก็ถ่ายหมดแล้วไม่มีที่จะให้ถ่ายแล้วก็กลายเป็นว่าค่อยๆ เงียบหายไปหลายปี
5. การ”ขึ้นต้นไม้สุดยอด” นั้นเราควรภูมิใจในความรู้ความสามารถของเรา ว่าเรานั้นสามารถที่จะขยับตำแหน่งไปยังตำแหน่งที่สูงที่สุดในงานที่เรารับผิดของ ไม่ใช่สิ่งที่จะต้องเสียใจแต่อย่างใดว่าเรานั้นไม่มีคุณค่า เพราะเราได้มาถึงจุดที่สูงสุดของชีวิตการทำงานในตำแหน่งนี้ไปแล้ว